Esperanta Ligilo

Oficiala organo de la Ligo Internacia de Blindaj Esperantistoj (LIBE)

Numero 7     Septembro     2025

 

 

 

        Enhavtabelo

 

Nia 89-a kongreso

Greziljono: tempo por lerni,

  tempo por interkonatiĝi, tempo

  por pensi =ne oficiala raporto

  sed personaj impresoj=

Pilgrimado en Romo

  kun IKUE

Kultura semajnfino sarlanda

ĉu plena integriĝo okazos?

Matena renkontiĝeto

 

El nia literatura konkurso:

  ŝi rakontis

  Hejmtasko

  Mokeme

  Virtuala flirtado

 

Gratulojn kaj bondezirojn+

Problemo: ĉu vi ŝatas

  florojn?

 

 

 

 

      Nia 89-a kongreso

   Redaktita de Natalia KASYMOVA

   Kompletigita de Sophie RENAULT

 

  N.Kasymova: Ĉifoje nia kongreso okazis en Francio, en kastelo Greziljono.

Tiu kulturcentro estas famkonata en Esperantujo. Tie okazas diversaj kursoj,

staĝoj, prelegoj kaj aliaj aktivaĵoj dum la tuta jaro.

Mi jam delonge revis pri la vizito al Greziljono, kaj tio estis por mi tre

bona ebleco efektivigi mian revon.

  S.Renault: kvankam mi estas francino, mi neniam havis okazon iri al Greziljono

ĝis tiam.

  NK: La kongreso okazis ekde la 30-a de Junio ĝis la 7-a de Julio.

Samtempe eblis partopreni maratonan lingvokurson kaj internacian Esperanto-

konferencon, kiuj daŭris ĝis la 10a de  Julio. Mi restis ĝis la 7-a de Julio.

La kongreson partoprenis 7 blinduloj, kaj ankoraŭ unu venis por tri tagoj.

Do ni povas diri, ke tiu kongreso estis la plej malmultnombra.

  SR: por eksterlandanoj, vojaĝkostoj estis sufiĉe altaj; tio povas esti unu

el la klarigoj, kial malmultaj homoj partoprenis. 

  NK: Tiu kastelo troviĝas 2,5 km-jn for de la urbeto Baugé-en--Anjou (Boĵe'-en-Anĵu').

La vojaĝo tien estas sufiĉe komplika. Homoj el eksterlando devis komence veni

aviadile aŭ trajne al Parizo, poste veturi trajne 3 horojn ĝis Angers,

poste per pli ol unu hora busveturo atingi Baugé kaj 2,5 km-ojn veturi

taksie aŭ iri piede. Sed esperantistoj ĉiam estas helpemaj, kaj ili veturigas

homojn, necesas nur averti ĝustatempe pri la horo de la alveno.

  SR: por eviti al tute ne francparolantoj eventualajn problemojn

dum la vojaĝo, ili ricevis antaŭe dokumentojn kun bazaj esprimoj en la franca. 

  NK: Kastelo Greziljono situas en granda parko kun lago. La konstruaĵo

estas vera mezepoka kastelo kun multaj ŝtuparoj, internaj kaj eksteraj, ankaŭ

helikformaj, multaj koridoroj, kaŝitaj anguletoj/ Do, por ni orientiĝo estis

iom problema. Feliĉe niaj akompanantoj ĉiam helpis.

  SR: por faciligi al ni la vivon, per granda helpo de mia koramikino (dankegon al ŝi),

ni sendis al ĉiuj priskribon de la lokoj retmesaĝe. ŝi pretigis por ni

palpeblan mapon de la kastelo kaj brajlajn paperetojn, kiuj estis gluitaj

sur ĉiuj pordoj.Tio helpis almenaŭ min orientiĝi sen tro da malfacilaĵoj.

  NK: Oficiale estis tri akompanantoj, dungitaj de Libe, sed fakte

helpis ĉiuj. SR: sen ili, estintus tre probleme dum manĝoj: ili devis zorgi

pri ni por bufedaj matenmanĝoj, kaj ankaŭ disdoni pladojn dum aliaj manĝoj.

Cetere, ni havis okazon gustumi tipajn francajn specialaĵojn, kuiritajn de

Christelle helpata de Adj"evi, laŭ mi tre bongustajn kaj sufiĉe abundajn.

Dum iuj vesperoj, Bert Schuman eĉ donacis  al ni regionan vinon kaj kiron

(tipan francan aperitivon).  

  NK: Loĝkondiĉoj en la kastelo estas "spartanaj": En la ĉambroj estas varma

akvo, sed duŝejo kaj necesejo troviĝas en la koridoro. La meblaro en la ĉambro

estas tre modesta. Sed ni certe venis ne pro meblaro. Ni intencis ĝui Esperantujon.

Kaj tio funkciis perfekte, kiel ĉiam.

  SR: ni estis grupo de ĉirkaŭ 25 homoj kaj inkluziveco funkciis tre bone. 

  NK: Antaŭtagmeze okazis lingvokursoj en tri niveloj: Por komencantoj (nivelo A);

gvidis ĝin Frank Lappe el Frankfurto ĉe Majno (Germanio);

por progresantoj (nivelo B): Nedeljka Loĵajiĉ (Serbio)

kaj nivelo C (kurso de la supera nivelo):Dennis Keefe (Usono, Ĉinio, Hispanio)./

Ĉifoje mi ne gvidis kursojn, mi nur iomete helpis al  Nedeljka: ni solvis kelkajn

anagramojn, lernis unu kanton ktp.

  SR: mi partoprenis en kursoj B kaj C kaj ŝatis ambaŭ etosojn kaj enhavojn.

Dennis tre facile adaptiĝis al pedagogio por blinduloj kaj montris al ni

valorajn retajn rimedojn, kiujn mi intencas priskribi en alia artikolo. 

  NK: Posttagmeze okazis ekskursoj.

Estis tre interesa ekskurso al la apoteko de Baugé/ Tiu apoteko funkcias

ekde la mezepoka tempo. Al ĝi apartenas ankaŭ hospitalo. Estis prezentitaj

multaj kuraciloj kun detala priskribo de ilia uzado. Dank. al la traduko de Bert  Schumann,

la organizanto de ekskursoj kaj gvidanto de Greziljono,

ni "profundiĝis" en la tiaman medicinon kaj kuracmetodojn de diversaj malsanoj.

Bedaŭrinde ciuj boteletoj kaj skatoletoj kun kuraciloj troviĝis en vitraj ŝrankoj,

kaj ni ne povis preni ilin en la manon. Sed mia akompanantino bone priskribis ilin,

kaj mi povas diri: Tio estas veraj artaĵoj el vitro, kristalo, arĝento kaj aliaj metaloj.

La sola objekto, kiun mi povis palpesplori, estis lito por malsanuloj.

ĝi ne havas ion apartan, nur estas tre malmola, kiel al mi ŝajnis.

  La ekskurso al la kastelo de Baugé ankaŭ estis tre interesa. Tiu kastelo apartenas,,

kiel multaj aliaj, al la konataj Luaraj kasteloj. ĝia posedanto estis la reĝo

René de Anjou. La konstruado komenciĝis en la jaro 1430 kaj daŭris  dum multaj jarcentoj:

Estis ĉiam alkonstruataj aŭ ŝanĝataj iuj ejoj.

Al la kastelo apartenas belega ĝardeno, kie ni povis promeni. Tre interesa estis maketo de tiu kastelo,

kiun ni kun plezuro povis esplori.

En kelkaj turoj de la kastelo troviĝas dormoĉambroj por multnombraj

gastoj de la reĝo, por servistoj, ĉambro por vestaĵoj, armiloj, riĉabiblioteko ktp.

Gastojn la reĝo havis multajn: li ege ŝatis ĉasi, kaj en tiu regiono en arbaroj estis multaj aproj.

La vorto _Baugé signifas apro. Multaj nobeloj venis kun siaj servistoj,

ĉasadis kune kun la reĝo, restis dum multaj tagoj en la kastelo.

Kaj certe en tiuj turoj estas helikformaj ŝtuparoj, kiujn ni devis "venki".

Aparte kruta kaj fakte danĝera ŝtuparo gvidis al la kuirej. ĝi estis tre

longa kaj ne havis apogilon. Tamen vizito al la kuirejo logis nin,

tial ni decidis riski. Kaj niaj penoj ne estis vanaj.

En la kuirejo estas kelkaj fornoj kun diversaj temperaturoj,

bareloj por pasto, el kiu oni poste bakis panon, potoj, manĝilaro ktp.

Tre interese estas, ke tiu kuirejo funkciis ĝis la jaro 1940.

Mi pensis, ke ni devas fari la tutan vojon laŭ la sama ŝtuparo supren,

sed feliĉe estis tie alia pordo, kiu gvidis nin al ĝardeno

kun multaj sudaj arboj kaj floroj.

Ankaŭ ĉevalejon ni vizitis, kaj mi eĉ sukcesis sidi en kaleŝo kaj imagi,

ke mi, kvazaŭ iu riĉa grafino, vojaĝas al Parizo.

  La vizito al muzeo de la loka skulptisto Jules Desbois ankaŭ estas menciinda.

Tie ni povis libere palpi multajn skulptaĵojn el ŝtono, metalo, kaj ligno,

ankaŭ diverssajn ilojn, kiujn li uzis por sia laboro.

  Ni estis tre malmultaj blinduloj, kaj nur du membroj de la estraro, tial nia kunveno de LIBE

havis nur informan karakteron/ Ni rakontis al la ĉeestantoj pri nia agado

kaj pri ĝeneralaj problemoj de blinduloj en la moderna mondo.

Pli detale pri tiu kunveno vi povos legi en alia artikolo. ĉi tie mi volas mencii

kelkajn prelegojn, faritajn de blinduloj.

T.e.:

  Violetta de Filippo: Simone de Beauvoir, bonedukita junulino,

filozofino, liberamantino.

  Otto Prytz pri Esperantologiaj-lingvistikaj temoj: Karakterizo de la infinitivo ĝenerale

kaj de la Esperanta infinitivo speciale;

Sistemo de sufiksoj en etnolingvoj kaj en Esperanto, similaĵoj kaj diferencoj;

ĉu Esperanto, priskribita laŭ siaj propraj premisoj, estas seksisma lingvo?.

  Otto Prytz pri brajlaj kaj blindulaj temoj:

ĉu blindulo vojaĝu kun aŭ sen akompano?;

Kiel estas la Esperantomovado por la blinduloj/

  Nedeljka Loĵajiĉ: Tradicia kaj scienca aliro al sonĝoj;

Afabla kaj agrabla kontakto kun vidhandikapitaj personoj.

  SR: ankaŭ venis ne-esperantista franca blindulo Guillaume Hervier

kaj prelegis (kun traduko) pri sia vivo en Indonezio kaj sia deziro

krei inkluzivajn vojaĝojn tien. 

  NK: Tre interesa por la ekstera publiko estis ateliero de Sophie Renault

pri Brajlo kaj informadiko por blinduloj, kie Sophie montris

"Parolantajn") poŝtelefonojn kaj aliajn teknikaĵojn, kiuj plifaciligas  al ni la vivon/

  Kadre de la Esperantokonferenco okazis prelegoj pri aliaj temoj:

Pri la pilgrima vojaĝo al Romo =Andreas  Diemel el Germanio; vidu la artikolon=),

pri merkatiko, pri lingvaj festivaloj kaj pri  la sperto de

Esperanto-instruado en diversaj landoj (Dennis Keefe el Usono) k.a.

SR: interalie, al mi tre plaĉis la prelego de Dennis pri la ĉina.

  Post la kongreso, iuj ekskursis al la dolmeno en Pontigné, kiun Werner eĉ sukcesis surgrimpi.  

Tre interesa kaj utila estis la ateliero de Frank Lappe pri unua helpo.

Blinduloj estis aŭ viktimoj aŭ kuracistoj. Tiel ni povis kompreni,

kiel agi kun senkonscia aŭ sufokiĝanta homo.

  La lastan tagon venis loka radio kaj intervjuis Denis kaj liajn gelernantojn.

Do vi vidas, ke la programo estis sufiĉe abunda kaj riĉa.

  Fine ni volas diri kelkajn dankvortojn al la akompanantoj Ili estis tre afablaj kaj helpemaj.

Ne ĉiuj havis pli frue sperton de kunlaboro kun blinduloj, sed ili estis

ege scivolemaj, volis lerni kaj kunlabori.

Kaj ne nur "oficialaj" akompanantoj helpis nin. Fakte ĉiuj partoprenantoj

estis ege helpemaj. La organizado kaj la tuta etoso estis tre pozitivaj kaj agrablaj.

Ni volas esprimi nian koran dankon al ĉiuj  homoj, kiujn ni renkontis en Greziljono.

Ni esperas, ke ni denove renkontiĝos en Esperantujo.

  ĝis venontaj renkontiĝoj, karaj samideanoj!

 

 

    Greziljono: tempo por lerni, tempo por interkonatiĝi, tempo por pensi

     (ne oficiala raporto sed personaj impresoj)

 

  En la kadro de la maratona kurso, kiu okazis de la 30 a de junio,ĝis la 10-a de julio,

okazis ankaŭ la 89-a IKBE. long-tempe mi deziris  viziti ĉi-tiun kulturdomon

de la lingvo Esperanto, sed ĉiam mi rezignis aŭ ĉar mi ne trovis la ĝustan tempon,

aŭ ĉar mi ne estis certa pri mia lingvonivelo. Verdire, tiu dua hipotezo  estis kaj estas

la plej forta kaŭzo de mia timo.

ĉi-jare, finfine, mi decidis, kaj alveturis la kastelon.

  Tute sparta ejo, verdire, sed kion mi trovis tie sufiĉas por min forgesigi

pri la ne malmultaj malfacilaĵoj:

altnivela kaj sperte gvidata la kurso,

tre afablaj miaj samkursanoj,

tre helpemaj ĉiuj.

  Niaj tagoj disvolviĝis kvazaŭ laŭ kanonikaj horoj:

je la oka matenmanĝo,

de la naŭa ĝis la dekdua kaj kvarono la unua parto de la kurso;

kaj postagmeze, aŭ la kurso daŭras,

 

aŭ, post mallonga ekskurso, - maksimume du horoj, piede aŭ aŭtomobile,

ni revenos por aŭskulti prelegojn preskaŭ ĉiam interesajn;

Je la sepa kaj duono, vespermanĝo,

kaj poste, kutime ankoraŭ prelegoj,

kun la ekcepto de unu musika vespero.

  Kaj do, ni aŭdis pri la vivo de la esperantistoj en Togolando,

kaj pri specialistaj temoj esperantologiaj,

kaj pri la valoro de sonĝoj ekde prahistorio ĝis la nuntempa psikoanalizo,

kaj pri kutimoj de la ĉina popolo,

kaj pri karaterizoj de la ĉina lingvo. Verdire, neniam ni enuis/

  Sed mi volus ankaŭ substreki alian aspekton de tiu preskaŭ tute noviga  kongreso:

libe dungis kelkajn homojn por helpi la senakompanajn blindulojn,

kiel iam ĝi klopodis fari pasintjare en Beograd; kvankam ankaŭ tiukaze

ili estis tre afablaj, ĉi tie, en greziljono, ili ne nur estis tiaj,

sed ankaŭ tre interesitaj pri ĉio kio okazis, ĉu koncerne kursojn,

ĉu la ceterajn aktivecojn.

  Mi povas diri, ke ni ĉiuj havis la saman intereson, la saman deziron lerni,

pridiskuti, interkonatiĝi.

Do verdire, la elekto de tiuj homoj estis la plej trafa.

Ili fakte, ne estis nur helpantoj, sed partoprenantoj, kaj tio faras la diferencon.

  Sed grava valoro de ĉi tiu semaino  en Greziljono estis, ke ankaŭ

la ceteraj partoprenantoj, ne speciale dediĉitaj al tiuspeca helpo, estis kutime  helpemaj,

kaj multfoje scivolemaj ekkony kiel blinduloj kontaktiĝas kun Esperanto,

ĉu per braila sistemo, ĉu per teknologiaj iloj.

  Do pro tio, kiam iu blinda partoprenantino aranĝis atelieron pri tiu temo,

ili partoprenis en ĝi ankaŭ spertante formojn de skribado kaj legado,

kiuj por ili estis novaĵoj.

  Ankaŭ la ateliero pri "kiel afable interrilati kun blinduloj" estis interesa,

kvankam, laŭ mia opinio, estus pli bone fari pli multe da ekzercoj, ne nur unu aŭ du,

kiel okazis. Tamen estas ĉiam pli bone kelkfoje erari, ol ne fari. 

  do pro tio, kaj ne nur pro tio, mi ŝatis tiun sperton kaj mi estas tre dankema

pro tiu ricevita ebleco.

  Koran dankon LIBE, koran dankon, georganizantoj: daŭrigu tiel,

tiu vojo estas la ĝusta.

              Violetta de Filippo       

 

 

    Pilgrimado en Romo kun IKUE

 

  dum pentekosto Romo estis la celo de la pilgrimado de nia grupo.

Dum kvin tagoj ni vizitis vatikanon. Mi flugis de Dusseldorf al Romo-Fiumicino

kaj ĝuis duontagon ĉe la plaĝo apud la vilaĝo de la flughaveno.

  Dum la unua tago la grupo vizitis la tombon de Papo Francisko

en la baziliko de Santa Maria Maggiore.

Sabate ni vizitis monaĥejon de la Karmelitanoj kaj aŭdis kontribuon

pri Titus Brandsma, esperantlingva kanonizulo. ni ankaŭ vizitis la Bazilikon Sankta Petro.

La grupo staris en vico sur la fama strato Via della Conciliazione

kun multaj aliaj pilgrimaj grupoj. Pro la jubilea jaro de la katolika eklezio

estis multaj pilgrimaj grupoj en romo.

  ni preĝis ĉe la tombo de Sankta Petro, disĉiplo de Jezuo kaj unua

episkopo de Romo.

  Kulmino de la tuta Pilgrimo estis certe la diservo kun la nova Papo

Leono la 14-a dum la paska dimanĉo.

Multaj pilgrimaj grupoj staris sur la placo de sankta petro kaj komune festis.

Tio kreis intencan etoson.

  La grupo poste informiĝis en la informejo pri la jubilea jaro, kiu

okazas ĉiun 25-an jaron kaj altiras multajn eksterlandajn katolikojn.

  Ni ankaŭ vizitis la "buŝon de la vero" (Bocca della verità)=, monumento,

en kies buŝo oni metis manon. Laŭ onidiro, se oni diras mensogon,

la monumento formanĝas la manon.

  Lunde la grupo vizitis ekspozicion de Maksimiliano Kolbe, poldevena pastro,

kiu mortis en koncentrejo Auschwitz.

  Mia revojaĝo okazis per la itala trajno Italo, kiu kondukis min de romo

al milano, sed kun dudek minutoj da malfruiĝo.

  en la stacidomo roma-termini la homamaso atendanta estis granda.

Por blinduloj tio kaŭzus malfacilaĵojn kaj ankaŭ por mi, vidanta homo,

la lastmomenta kurado al ĝusta kajo estis defio.

                   Andreas Diemel

 

 

 

   Kultura semajnfino Sarlanda

 

  La 74-a Kultura Semajnfino de Sarlanda Esperanto-Ligo okazis

de la 4-a ĝis la 6-a de julio en Homburg\Saar.

Post la vespermanĝo, je la 19:30 horo komenciĝis la programo

kun la prezidanto Martin Thorenz, kiu bonvenigis la partoprenantojn

kaj rememorigis la forpasintan prezidanton Oliver Walz.

Ankaŭ Edgar Muller, la vicprezidanto, parolis  kaj bonvenigis la filinon de Oliver Walz.

Poste sekvis tre interesa vojaĝraporto kun koncernaj fotoj de Thomas Bormann (TOBO).

La titolo estis "“Per biciklo de Atlantiko al Ateno".

  Por mi, la kulmino de la vespero estis la koncerto en la domparko de Borje Lund

(kunfondinto de la Esperanto-rokgrupo "Persone").

  La duontaga ekskurso per buso sabate matene kondukis al la UNESKO-Monda Heredaĵo

Volklinger Hutte, kie antaŭe oni produktis  ŝtalon.

  Sabate posttagmeze kaj dimanĉe matene okazis kursoj por komencantoj

kaj progresintoj. Samtempe ĉiam estis du programeroj por elekti

por tiuj, kiuj bone komprenas E-on.

  Lydia Bloch, kun siaj 92 jaroj la plej aĝa partoprenanto,

informis pri ĝusta manĝokonduto;

poste doktoro fSimari el Italio montris, kiel oni povas kuiri  manĝaĵon

per la sunforno, kiun li konstruis. Tio funkcias precipe bone en ekvatora Afriko.

Pri Kubo kaj Esperanto en Kubo informis  la plej malproksime vojaĝinta partoprenanto,

Vilhelmo Bes Salazar.

  Antaŭ la festmanĝo en la korto okazis la ekumena diservo kun Roland Schmidt.

  La vespera programo estis plenumita de Kajto, kiu ankaŭ prezentis  novajn kantojn.

  ĝis malfrua nokto eblis sidi kune en la knajpo =*= por babili post la vesperaj programeroj.

  Dimanĉe matene estis prelegoj pri lingvoj kaj Esperanto (Martin-Ptasinski),

pri Eŭropo (Edgar Muller),

artefarita intelekto (d-ro Simari),

pri fotografado (Werner Faber),

pri sana kantado (Bettina Naska),

kaj pri Louis Braille kaj 200 jaroj de la brajla skribo (Heinz-Peter Engels).

Peter (Pit) prezentis sin kvazaŭ li mem estusk Louis Braille

kaj tiel rakontis la vivon de li ĝis la elpensado de skribmaniero por blinduloj,

poste nomata Brajlo.

Bedaŭxrinde li mem ne ĝisvivis la mondvastan sukceson de punkta skribformo.

Poste Peter prezentis la brajlan libron "Gerda malaperis!"

kaj la saman libron en inka skribformo por montri kiom da loko

bezonas brajllibroj.

Peter montris la komencon de brajlskribmaniero ĝis  la hodiaŭa per komputilo.

Li disdonis brajlalfabetojn kaj tiel la interesitoj tre volonte skribis siajn nomojn

kaj eĉ frazojn en brajlo per brajla tabuleto kun punktilo.

Peter ankaŭx devis respondi al multaj demandoj rilate brajlon.

  La komuna tagmanĝo finis ĉi tiun kulturan semajnfinon de SEL,

kaj ni reveturis al Italio.

             Anna-Barbara Simari

 

=*= knajpo. De tiu neologismo mi ricevis de Theo Speckmann, kiun mi kore dankas,

la suban klarigon:

La vorto knajpo devenas de la germana _Kneipe, gastejo eble ĉirkaŭ la angulo,

kie oni finas la tagon sidante, trinkante, babilante kaj kelkfoje eĉ dancante.

Dum esperanto-eventoj en Germanio ofte tia ejo estas disponigata.

 

 

 

     ĉu plena integriĝo okazos?

 

  [...] Retejoj kaj Maŝinoj Ofte Malfacilas por Homoj kun Malsamaj

Kapabloj, Malgraŭ Nova Leĝo. Ekde hodiaŭ, la 29-a de junio, novaj eŭropaj reguloj

validas por fari retajn mendojn, interretan bankadon, aŭ aĉeti publiktransportan bileton

ĉe aŭtomato. Firmaoj devas certigi, ke ankaŭ homoj kun malsamaj kapabloj

povas "simple" fari tion.

  Malgraŭ eŭropa leĝo, organizoj okupitaj pri tio opinias, ke daŭros

ankoraŭ jarojn antaŭ ol ĉiuj retejoj kaj elektronikaj aparatoj

estos plene alireblaj.

  Iu, kiu ĉiutage vidas kiel aferoj povas pliboniĝi, estas Tim Kroesbergen.

En la fervoja stacidomo de sia loĝloko Arnhem, li veturas per sia elektra rulseĝo

al la biletmaŝino. Li prenas sian bankkarton por aĉeti trajnbileton.

Kiam li volas pagi, io misas: la pagoterminalo estas multe tro alta.

Li ne povas vidi kio estas sur la ekrano, ne povas teni sian bankkarton

apud ĝi, kaj ne povas enigi sian _PIN-kodon.Kaj tiel, homoj kun malsamaj

kapabloj renkontas ĉiajn obstaklojn.

"Mi povas bone uzi la tuŝekranon, sed tiu ekrano ne taŭgas por homoj,

kiuj bezonas palpi", li diras. (Tiam vi be-

zonas verajn butonojn. Kaj estas su-

fiĉe da homoj, kiuj ne povas etendi

siajn brakojn sufiĉe por eniri per

publiktransporta-bileto.)

    Dekmiloj da retejoj nealireblaj.

  "Ankaŭ rete, ne estas facile por homoj kun malsamaj kapabloj", vidas

"Level Level". Ĉi tiu konsilofirmao el Roterdamo ĉiujare esploras la

alireblecon de centoj da retbutikoj.

Ofte mankas kolora kontrasto, kio malfaciligas eĉ pli la vidan percepton

por homoj kun malbona vidkapablo. Kio ankaŭ ofte okazas: retejoj,

kiuj ne klare indikas, kien ligilo iras aŭ kion butono faras. Aŭ bildoj, kiuj ne estas priskribitaj.

Tiuj informoj estas decidaj por blindaj kaj malfortvidantaj homoj:

per tio, programaro, kiu laŭtlegas retejon, povas helpi ĉi tiujn homojn

navigi. La bildo estas konfirmita de freŝa granda eŭropa studo, por kiu

ankaŭ pli ol 30.000 nederlandaj retejoj estis ekzamenitaj.

La konkludo: 93 procentoj "malsukcesas" la alireblan teston.

  ""i renkontas tion ĉiutage), diras Ferry Molenaar.

Li estas blinda kaj navigas retejojn per laŭtlegiga programaro.

"Tio funkcias bone se retejo estas bone konstruita. Sed mi rimarkas ĉiutage,

ke tio ne estas la kazo."

Ferry Molenaar estas blinda kaj rimarkas, ke retejoj estas multe malpli alireblaj

por li.

"Kiam mi vizitas retejon, mi unue pasigas minuton por ekscii, kiel ĝi estas teknike konstruita",

li klarigas. "Kaj tiam unue venas kuketa mesaĝo. Mi ĉiam akceptas kuketojn,

alie mi finiĝos en teknika katastrscenaro. Mi tiom longe okupiĝas pri la unua kompreno de retejo,

antaŭ ol mi vere povas viziti ĝin. Firmaoj devas esti  atentigitaj.")

  "Ke tiom da retejoj estas nealireblaj, kulpiĝas al tio, ke kreantoj  ne ĉiam

pensas pri tio", diras Jan Jaap Slobbe de la Fondumo Accessibility.

"Ofte ili ne konas la temon", li diras. "Kaj se jes, ili ne

scias bone kiel solvi la problemojn."

Ankaŭ la eŭropa alirebla leĝo laŭ li ricevis nesufiĉan atenton. "La leĝo ekvalidas nun, sed tio

estas konata jam de jaroj. Mi parolis kun firmaoj, kiuj nur antaŭ du monatoj

eksciis. Precipe de pli grandaj firmaoj mi atendas pli bone: ili havas tutajn departementojn

kun juristoj, kiuj jam de jaroj scias, ke tio venas."

  Dum estas ankaŭ ŝancoj por firmaoj, opinias MKB-Nederland kaj

VNO-NCĵ, la reprezentantoj de la komerca vivo.

"Ni opinias, ke ĉiuj nederlandaj entreprenistoj devas ekagadi pri tio",

diras projektgvidanto pri alirebleco Mohamed Nabih.

"Kun alirebla retejo vi atingas milionojn da homoj kun malsamaj kapabloj,

kiuj devas povi plene partopreni."

     Granda ŝanĝo daŭros ankoraŭ jarojn.

  Tamen, organizoj opinias, ke daŭros ankoraŭ jarojn antaŭ ol la dekmiloj da retejoj

estos adaptitaj por homoj kun malsamaj kapabloj.

"Cĉe granda firmao tio rapide daŭras jaron kaj duonon",

diras Ron Beenen de Deque. Ĉi tiu firmao disvolvas la programaron,

per kiu la nederlanda kaj eŭropa esplorado estis faritaj. "Se ne ĉiuj departementoj kunlaboras,

vi neniam atingos ĝin."

  Firmaoj devas konsideri tion en ĉio, kion ili projektas, diras ankaŭ Slobbe de la Fondumo Accessibility.

"Vi volas eviti, ke klientoj bone povas mendi ion, sed ĉe la pago renkontas

ekranon, kiun ili ne komprenas."

Li esperas, ke la kontrolaj aŭtoritatoj komencos agi, nun kiam ili povas

efektivigi la leĝon ekde hodiaŭ.

"Ni havas ankoraŭ longan vojon antaŭ ni.")

     Monpunoj pro malobservoj./

  En Nederlando estas pluraj kontrolaj aŭtoritatoj por la eŭropa alirebla leĝo.

La NOS demandis ilin pri la alteco de la monpunoj, kiujn ili povas postuli,

se produktoj aŭ servoj estas nesufiĉe alireblaj.

Retbutikoj kaj retejoj por hoteloj,  flugoj, koncertbiletoj, manĝoj kaj

taksioj falas sub la Aŭtoritato pri Konsumantoj kaj Merkato =ACM). Monpunoj povas atingi 900.000 eŭrojn,

aŭ procenton de la jara spezo se tiu sumo estus pli alta.

Poŝtelefona bankado, kriptaj moneroj kaj retejoj, kie vi povas fari asekurojn,

estas kontrolataj de la Aŭtoritato pri Financaj Merkatoj (AFM).

Tiu ne povas diri ion pri la maksimuma alteco de monpunoj.

La kontrolo de novaĵ-retejoj kaj -aplikaĵoj, fluantaj

servoj kaj e-libroj okazas fare de la Komisariejo por Amaskomunikiloj.

Malobservoj povas konduki al monpunoj de maksimume 103,00 eŭroj.

  La Inspekto pri Vivmedio kaj Transporto (ILT) kontrolas transportfirmaojn.

Ne nur iliajn retejojn kaj aplikaĵojn, sed ankaŭ la biletvendadon

kaj kiel ili informas vojaĝantojn.

La ILT ne havas fiksitan maksimuman sumon por monpunoj.

ATM-oj, komputiloj kaj e-legiloj falas sub la kontrolo de la Regna Inspekto

pri Cifereca Infrastrukturo (RDI).

Tiu povas trudi monpunojn de maksimume 100.000 eŭroj.

          Fonto: NOS =Nederlandse

          Omroep Stichting=

 

 

 

      Frumatena renkontiĝeto

 

  Sabaton matene, preskaŭ la sepa kaj duono. Mi estas survoje al la bakisto.

Trankvilege ĉie, neniu aŭto aŭdebla. Mi rapide paŝas. La blanka bastono

laŭ la ritmo de miaj paŝoj tiktakas sur la pavimon.

  La unuan vojkrucigon  mi jam pasis. Antaŭe je la transversa strato

mi devas defleksigi dekstren, poste iri rekte antaŭen.

  La vojon mi jam bone konas. Ja ni tie loĝas jam pli ol tri monatoj kaj

mi preskaŭ ĉiun sabaton aĉetas bulkojn por la matenmanĝo.

  Konscie mi perceptas la silenton kaj la preskaŭ mildan aeron.

Je la fino de eble ĝardena mureto mi restas iom dekstre por serĉi la trotuaron

per mia longa bastono. Sed ĝi nur signalas grandan facon da pavimo. Devas esti korto.

tiu ĉi ne estas mia vojo. kiel bone se venus aŭto pork e mi aŭdu la pason de la strato!

Sed nur silento, ne unu bruo! 

Mi trovas angulon de domo. Kiel ĝi staras sur la terparcelo?

Kiel miretrovos mian vojon?

  Subite mi aŭxdas viran voĉon verŝajne de la alia flanko de la strato.

"Haltu! Vi eraras. Iru en la direkto de mia voĉo".

post la viro aŭdiĝas pli mallaŭte

virina voĉo elparolante gvidvortojn kiel ĝardenpordo, ŝtupo, kiujn ripetas la viro.

Mi sekvas la ordonojn kaj denove estas sur mia vojo.

  Mi dankas kaj ni unu al la alia deziras belan tagon.

Mi daŭrigas la vojon gaje, sed pli atenteme.

  Kiel blindulo oni daŭre estas observata. Bonege, kiam vidantoj kapablas helpi

per nur malmulte da vortoj.

Kostas al mi multe daforto kaj ankaŭ da vundetoj

malfermi por mi tiun ĉi urbeton, kiu pli kaj pli volas fariĝi mia nova hejmurbo.

Sed el tiaj renkontiĝetoj mi prenas kuraĝon  por kontinui.

                      Klaus Hahn,

iama prezidanto de Germana Ligo por Blinduloj kaj Malfortevidantoj.  

Elgermanigis Th. Speckmann

 

 

 

     El nia literatura konkurso

 

        ŝi rakontis

 

  Estis tute ordinara tago, neniu festo, neniu jubileo, frua posttagmezo

de ĵus komenciĝanta aprilo. Mi promenis tra la malnova urbo.

ĝiaj stratetoj zigzagis kaj mi iris sencele nur por libere promeni.

Sur malgranda placo estis du vicoj da arboj, kies senfoliaj branĉoj etendiĝis al la ĉielo.

Frontoj de domoj grize rigardis al la placa spaco kaj  estis trankvile,

nur miaj kalkanumoj mallaŭte klakis sur antikva pavimo.

       Mi haltis antaŭ la enirejo en malgrandan kafejon. Post mallonga hezito mi eniris.

ĝi estis preskaŭ senhoma, nur malproksime sidis unusola gasto.

Mi alpaŝis al la tablo ĉe fenestro kaj eksidis. Tra la fenestro mi vidis la trotuaron,

sur kiu la sunradioj, trapenetrantaj tra  branĉaro, pentris ornamentojn.

Mi legis ilian mesaĝon: Vekiĝas printempo.

       Al mi alpaŝis juna ridetanta kelnerino kaj mi mendis kafon kaj glaciaĵon kun fruktoj.

Post mallonga tempo ŝi revenis, alportante la menditajn framdaĵojn.

  Mi malrapide miksis la kafon kaj La kulereto en taseto agrable mallaŭte tintis.

La nesimileble bonodoranta vaporo min trankviligis.

La fragoj en la pokalo estis kiel ridetoj, allogaj ridetantaj lipoj.

Kun nepriskribebla ĝuo mi unu el ili duonigis kaj  ĝia dolĉe bonodoranta

gusto karesis mian buŝon.

  Poste mi levis la okulojn kaj ĉirkaŭrigardis. La kelnerino malaperis

en la malantaŭa pordo. Mi mallonge  atente subrigardis la malproksiman  gaston.

Li estis grandstatura juna viro, kiu evidente koncentriĝis al la legado de la libro,

kiun li tenis en la manoj. Li eĉ ne por momento rigardis flanken,

nur momento post momento turnis la paĝojn. Studanta penso, koncentriĝanta

intenco studi.

  Mi trinkis la kafon kaj en mia cerbo flugis pensoj, ne tro konkretaj,

pli precize dirite estis imagoj, bildoj, sonĝoj.

  Pecoj da glaciaĵo iom post iom degelis en mia buŝo kaj la vanila gusto kaj bonodoro

min trankviligis.

Mi ne scias kial, sed mi hodiaŭ estis iel incitita, iom malpacienca kaj sen bona humoro.

Kafo, fragoj kaj glaciaĵo ĉi tiun staton malrapide forigadis.

  Post momento mi denove turnis mian atenton al la viro. Lia libro estis dika

kaj li aspektis kiel pensemulo, intelektulo, kies menso celas al pensoj en la libro.

Liaj bone flegitaj manoj estis grandaj, trankvilaj kaj firmaj.

Li surhavis ŝikan jakon kaj belan ĉemizon kaj kravaton. La vizaĝon mi vidis nur laŭ profilo.

ĝiaj trajtoj estis virece regulaj kaj havis penseman mienon. Ili donis al li aspekton

de serioza homo. Liaj brunaj haroj estis iom pli longaj

kaj iliaj ondoj kadris la orelon.

  Miaj taso kaj pokalo iom post iom malpleniĝis. Mi fortrinkis la lastan

guton da kafo kaj per kulereto tuŝis malgrandan sonorileton,

kiu staris meze de la tablo. Ĝia arĝenta sono el la malantaŭa ejo de la kafejo

elsorĉis la kelnerinon. Mi kun ŝi interŝanĝis kelkajn vortojn kaj ridetojn

kaj paginte mi leviĝis por foriri.

  Kiam mi ordigis miajn aĵojn mi rimarkis, ke la viro ekstaris. Mia spiro preskaŭ haltis.

Li ekpaŝis kaj direktis rekte al mi. Mi ne scias kial, sed mi ne povis ekmoviĝi,

kiel alfrostite mi staris kun mansaketo en la manoj. Kaj en tiu momento apud mi

eksonis agrabla baritono:

  "Pardonu, fraŭlino, ĉu mi povus okupi ĉi tiun lokon ĉe fenestro?

ĉi tie estas pli da lumo."

                     Jiri Jelinek

 

 

 

        Hejmtasko

 

  Hieraŭ la okjara Nastja tro longe ludis kun geamikoj. Poste ŝi aŭskultis

 kutiman prelegeton de panjo pri tio, ke ŝi estas pigra kaj malobeema. Sed tio

ne difektis ŝian humoron, kaj ĝis la noktomezo ŝi spektis sian ŝatatan kanalon,

interalie, juna kantistino montris belegan braceleton el perletoj kaj rakontis,

kiel ŝi plektis ĝin. La knabino decidis, ke ŝi nepre faros similan belaĵon, sed morgaŭ.

  Matene vekis ŝin iuj nekutimaj sonoj. Nu, sonoj-kalsonoj, sed necesas ja iri lernejen,

tiel diris panjo.

Tempo ja sufiĉis, kaj Nastja intencis rapide fari hejmtaskon pri la angla.

Sed eniris tiuj, kun maŝinpafiloj. "Kun armiloj, do, estas malamikoj, - pensis Nastja, -

malamikoj, do, necesas paroli kun ili fremdlingve". Bone, ŝi jam scipovas iom paroli angle.

Kaj ŝi diris al ili angle, ke ili devas iri hejmen.

  La juna soldato, mezalta, mezdika, kiu apenaŭ finis mezlernejon kun la notoj

iom malpli ol mezaj, estis ŝokita. Io moviĝis en lia kapo. Li eĉ pafis ne tuj.

Sed poste li pensis, ke tio ja estas malamikoj, do, ĝuste tial ili parolas angle,

ke en televido oni diras, ke malamikojn ne necesas kompati - Kaj li pafis.

  Nastja mortis ne tuj. Panjo portis ŝin en subterejon, ĉar tiuj diris,

ke ili sidu tie kaj ne elŝoviĝu ĝis morgaŭ.

Panjo karesis ŝian manon. En ŝia vundita kapo vere io rompiĝis, kaj ĝis mateno,

ĝis fino, ŝi ripetadis jen en la gepatra, jen en fremda lingvo,

ke malamikoj devas iri hejmen.

                   Olena Poŝivana  

 

 

 

        MOKEME

 

     Diagnozo

ŝi ektimis... larmoj, miro,

vibro, ŝvito, peza spiro.

Atak' kun brutala forto,

tamen ne ŝanĝo de l' .rto/@

Nur viruso, ne "la viro".

     Anonco

Vir-raneto serĉas inon,

kiu sentas in-inklinon:

"Estas mi hil', veter-rano,

nek trompulo, nek ti-rano.

ŝatas akvon mi, ne vinon.

     Utila sperto

Spertaj strutoj bone scias,

kio savon garantias.

Kaŝi kapon dum danĝero,

ĝis kiam daŭras l' afero.

Homoj same opinias.

     Pri leĝoj de la naturo

En ĝangalo vivas bestoj

en kavaĵoj, truoj, nestoj;

ĝuas vivon idilian,

voras unu la alian.

Ni samagas kun pretekstoj.

     Surtrotuara akcidento

ŝi, anĝele dolĉa tento

 

kun la nazo ĝis tegmento

falis de sur la ĉielo

 

glitinte sur bananŝelo.

(Verdire sur ekskremento.)

     Absoluta alaŭd-ŝatanto

Majstre kantis la alaŭdo,

flugis urbo por aplaŭdo.

Post koncerto sur la strato

forvoris ĝin ruza kato

kun ronrona alaŭd-laŭdo

     Pri viroj

Viro estas stranga ulo:

ofte stulta muskol-bulo,

saĝa pensul', glora reĝo,

aŭ "sportisto" sur brakseĝo

- foje subpantofla nulo...

     ĉu oni vere devas suferi

     por esti bela?

Serpent' volis sekvi modon,

do ĝi faris per korp' nodon.

ĝi anhelas, siblas dampe,

ne povas sin movi rampe.

ĉu admiri la klopodon?

     Moderna "balkona sceno"

Luna nokto - sub balkono

bela kant' kaj gitar-sono.

Supre flustras ŝia voĉo:

"Grimpu al mi por diboĉo!

Pornofilmo estos fono."

     La propono

Pulo estu reĝ' de bestoj,

ĝi ne zorgas pri majestoj.

Suĉas sangon en la felo

de leono, tigro, melo.

Vanaj estas ror-protestoj.

                     Jiri Jelinek

 

 

       Virtuala flirtado

 

  Ho, amik', mi kaj vi ekstrangumis:

virtuale ni ja ekflirtumis!

ĉar ni havas helpantojn tre bonajn:

Komputilojn kaj saĝtelefonojn. 

 

Korespondas ni ofte per skajpo,

Kaj Whatsapp estas bona helpanto,

Se skribaĵo ne estas tre kurta,

estas nia helpilo retpoŝto. 

 

Oftaj estas la konversacioj,

Ni babilas en retoj sociaj,

Ni tre ĝojas, ke povas sincere

tuŝi koron per voĉo tenere.

 

  Iom timas mi, ke povas esti,

Pri flirtado sukcesis konjekti

Niaj karaj samfamilianoj

Aŭ viaj, aŭ miaj hejmanoj. 

 

Al mi mem mi konfesas tutkore:

Ke ne povas ni agi malbone!

Kredas mi, ke vi amas edzinon,

Ne forlasos kaj mi familion. 

 

Kvankam ni ĉiutage parolas,

mallongigi distancojn ni povas,

Sed ne iĝos flirtado reala,

Restos, certe, por ni virtuala.

                   Olga Filippova

 

 

 

     Gratulojn kaj bondezirojn!

 

  Karaj samideanoj!

La 20-an de aŭgusto la tre aktiva partoprenantino de blindul-Esperanto-movado,

nia kara Tamara Sergejevna Andrejeva el Sankt-peterburgo

havis 95-an naskiĝtagon.

  Estimata Tamara Sergejevna!

Vi estas por ni vera ekzemplo de vivĝojo, persisteco kontraŭ sortobatoj,

ĝojplena kaj humurplena rilato al ĉiuj vivsituacioj.

Bonvolu Resti tia, kia vi estas. Estu via vivo ankoraŭ longa kaj plena de ĝojo

kaj bonaj okazaĵoj. Ni tre estimas vin.

Ni levu la glason je via sano.

  Nome de la estraro

                 Natalia Kasymova

 

 

     Problemo: ĉu vi ŝatas florojn?

 

  El jenaj 90 silaboj formu tridek trisilabajn nomojn de floroj:

a a an as

ce ci

da di do du

fe fi fi fuk

ga ga go

i

ja jas jo

ka ka kan ko ko kon kro ku ku

la lan le le lev li li li li li lo lo lo

me me mi mo mo

nar ni nim no no no

o o o o o o o o

pa pa pa pen po pri

ri rin ro

se si si si so so so so

te to to to tu

va vi vo vo

zo zo.

  La solvo en la venonta numero.

 

 

 

       kompletigaj informoj pri "Esperanta Ligilo"

 

Redaktoro: Olena Poŝivana

Velika Dijivska 22/226

UA-49068 Dnipro,

Ukrainio

R.p.: amatalena(ĉe)ukr.net

 

komputilbrajla asisto: J. Jelinek

Roztocka 1001

CZ-514 01 Jilemnice,

Ĉeĥio

r.p.: lunalumo(ĉe)atlas.cz

tel.: +420-481 543 200

 

administrantino: Milena Jelinkova

Roztocka 1001

CZ-514 01 Jilemnice,

ĉeĥio

r.p.: lunalumo(ĉe)atlas.cz

tel.: +420-481 543 200

 

 

por ricevi la revuon retpoŝte        

  skribu al: masenkoai(ĉe)mail.ru

 

 

kasisto: Pier Luigi da Costa

via di S. Maria del Giudice 2369

IT-55100 lucca, Italio

r.p.: dacostapl(ĉe)gmail.com

 

banka konto

IT67C 01005 13702 0000 0000 2799

je la nomo "Da Costa LIBE"

ĉe Banca Nazionale del Lavoro (mallonge BNL) en Lucca

 

UEA-konto de LIBE: libk-p

 

jarkotizo: 15 eŭroj

 

La lasta numero de "Esperanta Ligilo" legeblas ankaŭ

en la retejo de LIBE: www.libe.slikom.info