Esperanta ligilo
n-ro 6, junio 2014
Enhavtabelo
Kompletigo de la
financa raporto
PROVIZORA Programo de
la IKBE80
Lingva
forumo. Cxu gepatra lingvo influas percepton de realajxo?
Nekutimaj
kutimoj.
Hinduismo
Literaturo. Brustolina leciono
Enigmoj
kaj problemoj (nur en brajla versio).
Stenografia
pagxo (nur en brajla versio).
Facila
legajxo. Iu kurioza okazo.
Interreto kaj vino
Diversaj
interesajxoj.
Memstira auxtomobilo sub progresinta testado
kompletigo de la
financa raporto
En la financa raporto
aperinta en la maja numero de nia revuo mankis informoj pri niaj deponoj.
Jen la deponitaj monsumoj kun eventuala limdato de la
depono:
7.374,00 euxroj gxis 28-2-2016
7.152,00 euxroj gxis 12-6-2017
15.522,00 gxis 2018
5.712,00 sen fiksita
limdato.
Do, entute niaj
deponoj sumas je 35.761 euxroj, t.e. 1.031 euxroj pli ol pasintjare. Atentu tamen, ke la donitaj valoroj rilatas al la nuna momento, ne
al la 31-a de decembro 2013. Fine mi pardonpetas pro grava eraro, kiun oni
rimarkigis al mi: en la raporto, sub "aktivoj", sur la lasta linio,
IKBE en Harkany, mi
skribis 2.150,00 anstataux la gxusta
2.250.00. Bonvolu indulgi!
La kasisto P. L. Da Costa
PROVIZORA Programo de la IKBE80
Dimancxo, la 13-an de julio 2014.
Akcepto
kaj enlogxigo de la partoprenantoj.
19.00
vespermangxo (cxiutage).
20.00 Interkona
vespero.
Lundo, la 14-an de julio.
8.00
matenmangxo (cxiutage, krom merkredo).
9.00-9.45
E-kursoj (cxiutage, krom merkredo.
por komencantoj gvidas Pier Luigi Da
Costa,
por perfektigxantoj gvidas Natalia
Kasymova).
10.00 Solena malfermo
de la kongreso.
11.00 A. Masenko: Iom
da historio.
V. Jxelev: IKBE-oj
okazintaj en Bulgario.
13.00
tagmangxo (Cxiutage).
14.30 - La ekskurso:
Harkany kaj cxirkauxajxo.
Mardo, la 15-a de julio.
10.00 A. Masenko:
"Esperanta Ligilo" 110-jara.
A. Kovacx: Miaj 15
E-kongresoj.
11.00 Gxenerala
Asembleo de LIBE (unua kunsido).
20.00
- J. Jelinek. Jubilea jaro de cxehxa muziko.
Merkredo, la 16-a de julio.
7.00
matenmangxo.
8.00 tuttaga ekskurso:
Pecs kaj gxia cxirkauxajxo.
Jxauxdo, la 17-a de julio.
10.00 N. Lojxajicx:
Kvalito de la vivo de la nevidantoj en Serbio.
L. Cxiobanu. Pri socialaj rajtoj de blinduloj en Rumanio.
E. Cighir. Lokaj kulturaj kaj sportaj agadoj por pasigi la liberan tempon.
V. Jxelev: Prezento de
la versajxlibreto de T. Sxosxev.
A. Masenko: Ludu kun mi!
20.00 Internacia arta
vespero.
Vendredo, la 18-a de julio.
10.00 Gxenerala
Asembleo de LIBE (dua kunsido).
11.30 Fermo de la
kongreso.
19.00 Adiauxa vespermangxo.
Sabato, la 19-a de julio.
8.00 Matenmangxo.
13.00 Tagmangxo.
Forveturo
de la partoprenantoj.
La neokupatan posttagmezan tempon (marde,
jxauxde kaj vendrede) eble iuj
sxatos uzi por banigxi en la termalbaseno.
Venis ankaux propono iuvespere
gustumi bonan vinon en iu fama kelo.
Rimarko. Por
dezirantoj antauxvideblas restado en Budapest
dum la 20-22 de julio.
A. Masenko.
Lingva forumo
Cxu gepatra lingvo influas percepton de
realajxo?
Usonaj
psikologoj arangxis serion de eksperimentoj, kiuj montras, ke vida percepto
povas en difinitaj situacioj dependi de la gepatra lingvo de homo. Tiamaniere oni ekhavis gravan ateston favore al la fama hipotezo de
Sappir-Whorf pri lingvistika relativeco. La diskuto pri tio, cxu la
gepatra lingvo influas percepton de realajxo, dauxras jam delonge. La plej
koncentrite gxi esprimigxis en la hipotezo de Sapir-Whorf, laux kiu la
strukturo de lingvo difinas strukturon de pensado kaj manieron de
mond-esplorado. Sed malgraux la sxajna simpleco de cxi-aserto
estas tre malfacile konfirmi gxin eksperimente.
Ofte kiel
konfirmon de interdependeco de lingvo kaj mondpercepto oni mencias la fakton,
ke en diversaj lingvoj oni diferencigas malsaman kolornombron de cxielarko. Ekz., en la rusa lingvo la cxielarko konsistas el sep
koloroj, en la angla oni nomas nur ses, kunigante la nociojn "blua"
kaj "indigo" en la sama vortumo "blu". En la indiana tribo Tarahumara oni ne diferencigas bluan kaj
verdan kolorojn.
Eksperimentoj montras, ke
parolantoj de diversaj lingvoj vere pli facile neuxrofiziologoj de kalifornia
universitato UC Berkley kaj University of Chicago la unuan fojon akiris
konfirmon de la senpera interligo de lingvo kaj perceptokapablo, sed
konsiderante unu gravan cirkonstancon.
La artikolo, priskribanta ilian
eksperimenton, havas titolon "Hipotezo de Worf konfirmigxas en la dekstra
vidkampo, sed ne en la maldekstra".
Al
partoprenintoj-volontuloj oni montris ringon, konsistantan el diverskoloraj
kvadratoj. Cxiuj kvadratoj, krom unu, estis verdaj, Speciala kvadrato en
iu serio de eksperimentoj estis ankaux verda, sed de
alia kolornuanco, kaj en la alia serio gxi estis blua. La partoprenintojn oni
petis lauxeble pli rapide trovi la malsimilan kvadraton kaj helpe de butonoj
indiki, en kiu parto de la ringo (dekstre aux aldekstre) gxi trovigxas.
En la unua esplor-serio ili mezume same rapide trovadis la verdan kvadraton de
malsama kolornuanco, sendepende de tio, kiaflanke gxi aperadis, sed en kazo de
la blua kvadrato cxio sxangxigxis. Se gxi aperis dekstre, oni
trovadis gxin rimarkeble pli rapide, ol en la maldekstra ringoparto.
Auxtoroj de la
esploro klarigas cxi-fakton per funkcia malsimetrio de cerbaj duongloboj.
Kiel oni scias, la vidnervoj, kiuj transigas signalojn de la maldekstra homa
vidkampo, venas en la dekstran cerban duonglobon, kaj male: la dekstra parto de
la vidkampo estas analizata en la maldekstra cerba duonglobo, gxuste en tiu, kiu respondecas pri la parola agado de homo. La
malsimetria rezulto indikas, ke la maldekstra duonglobo pli facile diferencigas
kolornuancojn, se en la gepatra lingvo de esplorita persono ili
havas malsamajn nomojn. La dekstra, "senlingva" duonglobo
diferencigas kolorojn same, sendepende de ties nomoj.
Por konfirmi
siajn konkludojn la auxtoroj ripetis la eksperimentojn, cxi-foje ilin
partoprenis homoj, kiuj travivis operacion de disigo de cerbaj duongloboj.
La esploristoj konvinkigxis, ke la priskribita efekto cxe tiuj personoj
manifestigxas multe pli klare.
En siaj
antauxaj esploroj la auxtoroj strebis trovi unusignifan respondon je la
demando, cxu la gepatra lingvo influas percepton de realajxo. La nova
esploro asertas, ke la gxusta respondo estas: "Jes kaj ne". La
gepatra lingvo pliprecizigas kolor-percepton en la dekstra parto de vidkampo
kaj ne influas percepton de tio, kio aperas maldekstraflanke.
Nekutimaj kutimoj
Hinduismo
Mi jam demandis
hindojn, polojn, italojn kaj anglojn, kio estas hinduismo. Mi
ricevadis respondojn tiom malsamajn, ke pelmelo en mia kapo nur pligrandigxis.
Cxu vi iam provis profundigi viajn sciojn pri
hinduismo? Kaj kio pri derivantaj de gxi budhismo, gxinismo, sikhismo, ligitaj kun gxi konfucianismo kaj taoismo? Bonege! Cxu vi komprenis ion? Vi estas genioj!
Cxiuj cxi
religioj estas tiom firme kunligitaj, tiom diverstipaj, tiom malsame
interpretas la samajn nociojn, ke ties racia esplorado superas eblecojn de la
kredantoj. Sed tio ne neas la fakton, ke multaj cxefaj
ideoj estas atrakciaj ankaux por nuntempulo, samkiel ideoj de kristanismo, kaj
islamo. Racia euxropano povas resti indiferenta al la ideo de
reenkarnigxo, translogxigxo de animoj, ties sencxesa evoluo jen supren, jen
suben, sed vivdivido je kvar periodoj povas fascini nin.
Tiuj periodoj estas (mi ne mencias la sanskritajn nomojn,
kvankam fonetiko, skribmaniero kaj gramatiko havas por la kredantoj specialan
signifon).
Juneco, kiam junulo, eniranta en
la vivon, gvidata de sia guruo, akiras scion materian
kaj spiritan, gxis kiam li atingos intelektan kaj spiritan maturecon, formos
sian personecon kaj virtojn.
La dua periodo estas mondana
vivo, kiam la kredanto edzigxas kaj kreas familion. Tio estas
religia devo. Dum tiu periodo li ne nur rajtas,
sed ecx devas cxerpi el la vivo cxiujn eblajn agrablajxojn kaj plezurojn,
ankaux tiujn korpajn. Amo, aux "kama" estas dio,
fonto de la tuta kreado, kaj "Kama Sutra" ebligas pli facilan
alproprigon de teknikaj iloj por cxerpi tiujn plezurojn. La plej supera
el ili estas amkulmino, kiam geamantoj ne disigxas unu
de la alia, kreante unu komunan ekstazan tuton.
La tria periodo estas forlaso de
familio. Edukinte infanojn kaj sekuriginte ilian ekziston,
venas koncentrigxo pri studado, meditado kaj memperfektigxo, kion helpas
fastado.
La kvara kaj la lasta periodo de
hinduista vivo estas atingo de rezignacio pri cxiuj gxistiamaj bonajxoj, forlasado
de mizerec-timo, cxeso de la gxisnuna mondana vivo kaj, se oni kapablas, oni
igxas guruoj por la enirantoj en la unuan periodon.
En kiu periodo vi
estas?
La kvar periodoj havas kvar
vivcelojn. La unua estas "artha". Tiu cxi nocio
memorindas. Gxi signifas, ke oni akiras
havajxon de interhomajn rilatojn kaj tiun materian, sed necesas bone gardi sin
por ne submetigxi la tentojn de kontentiga vivo, kiu povas malproksimigi nin de
la mensa pureco.
La dua estas "kama" -
speco de dio ama, plezuriga. Agrablajxoj ne estas, kiel
en kristanismo, io perversa, ecx male, gxuo estas por-dia agado, almenaux en la
dua vivperiodo. Sed atentu! Gxuado devas servi por ekkono de vivo kaj mondo, ne
por si mem. Ne decas dum ties sercxado agi malmorale. Tio kontrauxdirus al
"Dharma" - - alia memorinda nocio. Dharma - la tria celo - estas devo
de virto, vivo en konkordo kaj harmonio kun mondo,
homoj kaj dio. Tio estas nobleco, rajto kaj justeco, la konduto, konkorda kun monda ordo, la konduto justa kaj nobla, tio estas diveno
de dia volo dum cxiu elekto. Kiu kondutas laux Dharma,x
tiu bone edukos infanojn, honeste laboros, ne estos dangxera por aliaj
estajxoj. Kun dharma estas ligita ankaux koncepto de ahxinsa,
t.e., ne ofendo kaj ne apliko de perforto, estimo de cxiuspeca vivo, ecx la
plej eta. Gxuste tial por ne piedpremi formikojn veraj hinduistxoj
portas antaux si molajn brancxetojn, per kiuj ili
forsxovas la insektojn de sub siaj plandoj. Memoru, ke Ahxinsa estis unu el
tiuj elementoj de hinduismo, kiujn plenpotence kaj konsekvence uzis Mohandas
Karamcxand Gandhi, nomata Mahatma, aux Granda Animo, prilaborante sian
senmortan, sed tiom malofte uzatan en la nuntempa mondo teorion de politika
praktiko, konata kiel neperforto.
La kvara, la plej supera
vivocelo, estas "moksxa" - atingo de perfekta harmonio kun Dio, liberigxo de la reenkorpigxa ciklo.
Cxiujn cxi
etapojn kaj celojn necesas travivi en konscio de karma - la plej supera
principo de kauxzoj kaj konsekvencoj, kiuj havas nek komencon, nek finon.
tiu konscio estas konscio de si mem kiel parto de la
universo, kunvivanta kun gxi en perfekta harmonio. Tio estas maturigxo la plej
profunda, kiu permesas al oceanaj ondoj kompreni, ke ili
estas oceano. Karma estas ankaux konscio, ke cxio bona, kion vi
faros, revenos al vi kiel bono, kaj la malbona - kiel malbono. Tio estas
meditado pri la propra intelekto, kompreno de ties mekanismoj, atingo de gxia
kontrol-ebleco, kaj kiel la fina dezirinda efiko,
liberigxo de sufero, ankaux de tiu kauxzita de mortotimo.
Entute, kvankam hinduismo havas
multajn komunajn trajtojn kun zoroastrismo, samkiel
judaismo kaj parte ecx kristanismo, gxi neniam akceptis la karakterizan por tiu
irana religio dualismon de bono kaj malbono. Tio estas la ununura religio, kiu
eskludas, ke la plej supera estajxo (Dio) povus havi ion komunan kun malbono: krei gxin, eltrovi aux almenaux toleri gxin. Malbono
ja ekzistas, sed gxi estas konsekvenco de nescio kaj
libera volo, ne nur la homa, sed ankaux de aliaj vivantaj estajxoj - kreskajxoj
kaj bestoj. Historio de Hindujo estas pli komplika, ol tiu
euxropa, tamen logxantoj de la lando scipovas trakti Hindion kiel tuton,
malgraux diverseco de religioj, kulturoj, vivmanieroj.
Olgierd Budrewicz El
la pola tradukis O.P.
Literaturo
Brustolina leciono (rakonto)
Mia familio konsistas el kvar bazaj elementoj:
mi, mia edzino kaj miaj du gefiloj. Precipe la ino, se ne
denaske, tamen ekde kiam sxi kapablas movigxi kaj ion fari, cxu utila, cxu ne,
agis dekomence bestece samkiel povas okazi kiam temas pri infanetoj. Iom
post iom, tiel do, post kelkaj jaroj, la sinteno farigxis iom pli _bestema! Tio devigis min ecx kontraux mia volo, plurfoje sxin mistrakti por
atingi rezulton laux kiu oni povis aserti, ke sxi estis brava filineto. Vi povus kredi, ke la tuto finigxis, kiam finfine sxi
atingis knabinecon, sed, tute ne: sxi, gxuste en tiu periodo farigxis _bestama,
kio kunportis la fakton, ke malgraux nia centprocenta rifuzo cxi-rilate, sxi
alportis iun vesperon, malpezan hundeton. Gxi estis tiom malpeza, ke, kiam mi
gxin prenis inter miajn brakojn, timante provoki al gxi doloron, celante ne gin
disrompi, mi tenis la besteton tro delikate; sekve de tio kaj ankaux de
neatendita movigxo far la hundo, gxi falis surteren.
La fakto, mia unua kontakto kun tiu cxi besto, evidente unuflanke ridigis la
cxeestantojn sen cetere ne impresi ilin pro la timo pro eventuala doloro aux
simile. Oni povintus kredi, ke gxi estus rifuzinta min gxuste pro mia speciala
saluto; tute ne: male! Eble pro la fakto, ke mi estis la unua el la tuta familio,
kiu, post du monatoj el kompleta mallibereco gxin elportis kaj gxin marsxigis
flank'cxeflanke, farigxis ecx kontrauxvole la vera amiko de la besteto aux, se
vi preferas, gxi decidis, ke mi estontus la vera mastro. Tio tamen ne devas
kredigi al vi, ke mi akceptis la novan situacion tute
sen fiksi precipajn regulojn, sed pri tio ne necesas diri. Kiel gxenerale okazas inter fratoj, do,
ankaux inter gefratoj, povas
naskigxi sento je jxaluzo. Mia filo ne akceptis la ideon, ke, se la fratino sukcesis tion fari,
ankaux li ne rajtis agi simile, iel sercxante atingi ecx lauxeble pli bonan
rezulton. Jen do, tute neatendite sin prezenti al li la oportuno: li
estas sxoforo cxe urba busoservo. Okazis do, ke iun matenon, dum vintra sezono,
lauxlonge de la strato, kiun li devis trakuri pro laboro, li vidis etan
hundeton kiu, kiel vi bone povas imagi, pro la
malaltaj temperaturoj, kiujn oni travivis dum tiuj tagoj, frostotremis. Laux la
italoj, temas pri bretona hundo, sed oni ne devus miri, se cxe la logxantoj de
la franca regiono, oni lin nomus aux difinus tute alie: temas pri gxenerala
fenomeno, tiel, ke, ekzemple, tiu muelviando, kiun oni difinas itallingve
"svizzera", svisoj nomas "francese", tiel, kiel rusoj ne
akceptas la difinon de "insalata russa" cxar laux ili temas pri
"franca" salato olivje! Se vi ne kredas,
suficxas demandi kelkajn el niaj pluraj korespondantoj aux samideanoj el tiuj
landoj.
Por reveni al la dua hundo: cxu
por tute simple, celante konkuri kun la fratino, cxu pro reala humaneco, li
gxin kaptis kaj kunportis hejmen por gxin igi sia hundo post la difinita
periodo post kiu, lauxlegxe, se neniu venas por pretendi cxe la oficialaj
auxtoritatoj oni rajtas tion fari. Laux
mi, tute respektante sxian sintenon kaj la bonkoran agon, sxi faris veran bestajxon;
sed... cxu oni povas pretendi ion alian de iu, kiu
sxatas bestojn!?
Se mi devus priskribi la sintenon
de la _tria hundo, do, precipe dum la unuaj tagoj de gxia cxeesto cxe ni, mi ne trovus la plej tauxgajn vortojn! Vi tamen povas certi, ke ili ne estus bonkorecaj! Felicxe,
nur rilate, tamen, iom post iom la triulo iel adaptigxis al la nova vivo kaj
do, farigxis suficxe malsovagxa, kapabla kaj preta respondi precipajn indikojn,
al difinitaj ordonoj. Cetere, la cxeesto de aliaj du hundoj,
igis la unuan farigxi nekredeble pli gaja, ol gxi estis dum la lasta periodo,
dum kiu oni povintus kredi, ke pro maljuneco gxi iom post iom pli sxatis dormi
cxiam pli longe dum la tagoj.
Tio tamen estis konstatebla nur per iom da
plena atento: gxi do ne plene kontrauxstaris la iompostioman inversan sintenon
de la tria; la tuto ne konsistigis veran kompensolegxon.
Sed, finfine ni
revenu al la fakto kiu konsistigas la karniron de la rakonto pri kies realeco,
kiel bone vi povos kompreni gxin legonte, facile vi povas imagi, ke oni ne
facile kredas. Mi vivas - felicxe - en suficxe ampleksa domo: se tio ne estus,
la kunvivado kun ecx tri bestoj estus vera dramo kiel
bone vi povas imagi! Cxe la sojlo kiun vi devas
transpasi por gxin eniri, troveblas bordo el nepriskribebla masiva ligno kun
rekte proporcia seruro. Aldone al la klasika seruro, ekzistas ankaux aliaj du
elementoj: pordocxeno kaj riglilo. Felicxe, ili ne estas utiligeblaj el ekster
la pordo kiel ecx infano povas kompreni kaj, je difinita momento de la fakto pri
kiu mi rakontas, vi bone komprenos la kialon de tiu cxi aserto.
Iun tagon, reveninte
el sia laborloko, mia filino atingis la pordegon; ensxovinte la sxlosilon en la
serurtruon, post kelkaj sensukcesaj provoj sxi devis konstati kontraux kiu ajn
bonsencaj ideoj, ke ho: la pordo estis fermita malgraux tio ke neniu krom la
kvarpieduloj trovigxis ene de la logxejo! Ekzistis
momento dum kiu sxi, kvankam ne estas tro bonvolema je sia frato, esperis, ke
almenaux li cxeestis sed... tute ne. Evidentigxis do
la fakto ke se la pordo ne estis malfermebla, nur iu trovigxanta post gxi,
povis ion fari por eviti al sxi l'eniron. Pri kio temis
fakte? Tute simple, unu el la hundoj, kredeble la plej ludema kaj
samtempe suficxe altstatura, nepre ne celante atingi la rezulton pri kio ni vidos, movis la riglilon gxis la pordo firme fermigxis.
Post kelkminuta momento de senespero dum kiu sxi pripensis la oportunan agon
fareblan por solvi la situacion dum kiu cetere plurfoje sxi petis la bestojn
permesi al sxi eniri evidente, sen akiri nenion utilan cxirilate, sxi decidis
telefoni al fajrobrigado, kiu, kiel vi bone scias, estas je dispono okaze de
similaj situacioj. Ili ja respondis, komence ne
kredante cxar la priskribo al ili sxajnis vera primoko, sed poste pretaj kredi,
se tute ne komplete, almenaux parte, ke jes: ili alvenos sed nur post kiam ili
solvos pli urgxajn situaciojn kaj se montrigxos, ke temas pri io malvera, nepre
sxi devos pagi monpunon.
Post pli-malpli 3 horoj, ili finfine alvenis. Atinginte la pordon, konstatinte iel el
kio konsistas la logxejo celante difini la plej oportunan manieron gxin
penetri, ili ankoraux pridiskutis la planon, kiam,
tute neatendite okazis io preskaux nekredebla. Tiel kiel
okazis antaux kelkaj horoj, la besto, kiu kauxzigis la priskribitan situacion,
agis male sukcesante do malbloki la pordon. La fakto ne estus preskaux mirakla,
se oni ne konsiderus la cxirkauxajn cirkonstancojn kiel
ekzemple la tempon, la momenton dum kiu tio okazis. Oni povas nur danki finfine
la beston almenaux pro du kialoj: la amuza situacio far gxi kreita, kiu
interalie permesis al mi rakonti kaj la oportuna momento kiun vole-nevole kaj
Dio scias kiel, gxi elektis por liberigi la pordon nur
je la cxeesto de la fajrobrigado. Felicxe tiel okazis cxar,
se la afero havintus pli rapidan evoluon, se do tio estus okazinta dum la
periodo kiam mia filino ankoraux gxin atendis, tutcerte sxi devis pagi pro
senutila alvoko pro la fakto, ke neniu aux preskaux, akceptintus kredi ion
similan.
La konkludo: la
situacio montrigxis ege amuza ecx al la fajrobrigadanoj, kiuj antaux ol foriri,
dum kelkaj minutoj ludis laulonge de la sxtuparo kun
la bestoj, kiuj neeviteble, kiam la pordo estis komplete alfermita, ekfugxis.
Originale verkita
de Enrico Brustolin.
Facila legajxo
Iu kurioza okazo
Tio okazis en
nia urbo. en mil nauxcent okdek oka jaro somere
koncertis Vahxtang Kikabidze. mi kun miaj du amikinoj
volis auxskulti la koncerton. kun unu amikino mi iris
por acxeti biletojn. La dua amikino tre
petis nin acxeti la biletojn por la dudek oka de auxgusto, cxar gxi estos
ripoztago, sed por
tiu tago la biletoj jam estis venditaj, kaj
ni acxetis por la dudek naua. La dudek okan de auxgusto vespere eksplodis la timega tempesto.
Al ni sxajnis, ke pluvegis tro longe, sencxese
fulmotondris kaj abundis hajlo. Ni sidis hejme kaj timeme tremis, imagante, kio
nun okazas en "Muzika
konko". Por plena klareco necesas diri, ke la koncerto devis
okazi en nesxirmita somera halo de nia
teatro. Tiu cxi halo nomigxas "La "Muzika konko". La benkoj en
tiu konko estas
ne fiksitaj. Sekvan tagon je la kvina vespere ni jam
sidis en "Muzika konko". La cxielo estis pura pura sen unusola
nubeto, tre lazura, tre profunda; la suneto varmetis karese. Ni gxuis la bonan
koncerton kaj gxojis, ke hieraux ni cxi tie ne estis. Vahxtang Konstantinovicx rakontis, ke hieraux dum la ventego oni ne
permesis al la publiko eniri la en la teatrejon. Homoj
panike kuregis sur la someran estradon. "Jen tiam mi komprenis la
rusan proverbon: en densamaso, sed sen ofendo".
Poste ni
ankorauxfoje auxskultis la saman koncerton, mangxante en kafejo Kurzal, kiu
trovigxis en la teatro. La trian fojon ni,
auxskultante gxin promenis en la parko apud la teatro. Tio eblis,
cxar la pordego inter la teatro kaj la parko estis malfermita; tiel decidis
Vahxtang Konstantinovicx. Homoj promenantaj senpage
auxskultis la cxarman koncerton, ripetitan sen pauxzo trifoje. Infanoj sidis sur la barilo kaj arboj, kaj neniu ilin de tie
forpelis. Jen! bonkoran kaj malavaran homon oni
vidas laux liaj aferoj.
Tatjana Kuklina.
Memstira auxtomobilo sub progresinta testado
Google
prezentis prototipon de auxto, sen stirilo kaj sen bremsilo. Tiaj ajxoj
estas ja superfluaj en plene auxtomatigita veturilo. Tamen la masxino - ellaborita de Google mem - ne restas sen
kontrolo.
Aro
da sensiloj zorgas pri gxia sekura veturado. Jes, sekura, ecx pli sekura
kaj pli ekonomia je spacuzo ol veturmasxino stirata de homo. La
robotajxo teste jam kuradas en Kalifornio. Gxin stiras -
kompreneble - komputilo. Homo ne nur ne devas, sed ecx ne povas
interveni. (En interreta foto blindulo testas la futurecan
masxinon.) La fabela veturilo havas nur du butonojn - unu por starto, la
alian por halto. Gxi - destinita unuavice por enurba veturado
- momente ne estas tre rapidkura, plenumante "nur" cx. 40 kilometrojn hore. La prezentita modelo ne estas tre
vasta, en gxi povas sidi nur du personoj kaj gxi povas krome porti iom da
pakajxoj.
Google jam de jaroj
laboras por plena auxtomatigo de veturado, sed nun ecx vidigxas jam la unuaj rezultoj
pere de kelkaj reale veturantaj tiaj auxtomobiloj. Enmerkatigo
ne tuj eblas tamen. Antauxe en Usono necesas sxangxi
certajn trafikajn legxojn kaj regulojn, kiuj nuntempe ne permesas senhoman
veturadon. Sed oni antauxvidas, ke Google sukcesos pravigi sin, teknike
pruvante plian sekurecon ol tiu cxe tradiciaj
veturiloj.
Do, eble estontaj
maljunuloj, drinkuloj kaj ... blinduloj povos atingi sian
vojagxcelon per sia veturilo tute memstare kaj senriske.
(resumita de
A. Varro - laux interretaj fontoj)
-----